مطالعة ساختار ژنتیکی اسب‌های بومی ایران با استفاده از توالی D-loop ژنوم میتوکندری

در این مطالعه، به منظور آگاهی از ساختار ژنتیکی اسب‌های بومی ایران در مقایسه با نمونه‌های خارجی، نمونه‌های خون از 95 رأس اسب از جمعیت‌های متعدد نقاط مختلف کشور و 114 توالی D-loop میتوکندری از بانک اطلاعات ژنوم بدست آمد. DNA کلیة نمونه‌های بومی با استفاده از روش شستشوی نمکی استخراج شده و بعنوان الگو برای تکثیر و تعیین توالی ناحیة D-loop ژنوم میتوکندری بکار برده شدند. با آنالیز توالی قطعة 247 جفت بازی ناحیة D-loop ژنوم میتوکندری در نمونه‌های فوق، 44 هاپلوتیپ به همراه 39 جایگاه متغیر مشخص شد. در درخت فیلوژنی ترسیم شده برای این هاپلوتیپ‌ها به همراه توالی‌های بدست آمده از بانک اطلاعات ژنوم شش هاپلوگروه (A تا F) تشخیص داده شد. مقدار تنوع نوکلئوتیدی کل برای اسب‌های بومی ایران 009/0±028/0 بدست آمد. مقادیر شاخص تثبیت با استفاده از روش Kimura-2 parameter دارای دامنه‌ای بین 001/0- الی 172/0 بودند. آنالیز واریانس مولکولی نشان داد که برخی از این جمعیت‌ها، بخصوص نمونه‌های اسب سیستانی، با سایر جمعیت‌های مورد مطالعه و همچنین با توالی‌های بدست آمده از بانک اطلاعات ژنوم قرابت ژنتیکی دارند (05/0>P). بین دو جمعیت عرب و ترکمن بدلیل عدم کنترل تلاقی‌های این دو جمعیت تفاوت معنی‌دار مشاهده نشد (05/0P >). دو جمعیت اسب کرد و اسبچة خزر با سایر جمعیت‌های مورد مطالعه و با توالی‌های بدست آمده از بانک اطلاعات ژنوم تفاوت معنی‌دار نشان دادند (05/0>P). به طورکلی نتایج بدست آمده در این مطالعه نشان دهندة تنوع ژنتیکی بالا و وجود شباهت ژنتیکی در برخی از جمعیت‌های مورد مطالعه می‌باشند. با توجه به این نتایج لزوم وجود کنترل تلاقی‌های جمعیت‌ها و کنترل تولید نتاج در جمعیت‌های اسب بومی کشور احساس می‌شود.